Najwcześniejsze wzmianki o stałej osadzie w Puli pochodzą z X wieku p.n.e. Założona przez Histri, starożytne istryjskie plemię iliryjskie, Pula znalazła się pod kontrolą Rzymian w 177 rpne.
W tym okresie miasto rozkwitło i osiągnęło swój szczyt z około 30 000 mieszkańców, stając się ważnym rzymskim portem z dużym obszarem otaczającym pod jego administracją. Po upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego miasto i region zostały zaatakowane przez Ostrogotów, a po ich panowaniu Pula przeszła pod egzarchat Rawenny (540–751). W tym okresie Pula prosperowała, stając się portem floty bizantyjskiej i integralną częścią Cesarstwa Bizantyjskiego.
Od 788 r. Pula była rządzona przez Karola Wielkiego pod panowaniem Franków, aż do przejęcia władzy przez Wenecjan w 1331 r., panowania do 1797 r. Wraz z upadkiem Republiki Weneckiej w 1797 r. po traktacie Napoleona w Campo Formio, miasto stało się częścią monarchii habsburskiej. W 1805 r. Pula została ponownie najechana po tym, jak Francuzi pokonali Austriaków.
W 1813 roku Pola (wraz z Istrią) wróciła do Cesarstwa Austriackiego i na mocy kompromisu z 1867 roku miasto – pod oryginalną włoską nazwą Pola – pozostało w Austro-Węgrzech aż do jej klęski i rozpadu w 1918 roku. Pula odzyskała dobrobyt, a jej duży naturalny port stał się główną bazą morską Austrii i głównym ośrodkiem stoczniowym. Po upadku Austro-Węgier w 1918 roku Pola i cała Istria – z wyjątkiem terytorium Castua – wróciły do Włoch, a po II wojnie światowej znalazły się w Jugosławii. Od upadku Jugosławii w 1991 roku Pula jest częścią nowo utworzonej Republiki Chorwacji.
Twoja wycieczka rozpocznie się od wizyty w amfiteatrze, w którym walczyli gladiatorzy. Został zbudowany w I wieku naszej ery za panowania cesarza Wespazjana, w tym samym czasie powstała największa i najsłynniejsza tego typu budowla: rzymskie Koloseum. Szczególna konstrukcja amfiteatru w Puli ilustruje wszystkie tradycyjne metody starożytnej konstrukcji, wyróżniając go spośród innych. W podziemnych przejściach używanych przez gladiatorów dziś znajduje się stała wystawa „Oliwki i uprawa winorośli w starożytnej Istrii”, na której prezentowane są rekonstrukcje młynów, pras i innych maszyn używanych niegdyś do produkcji oliwy z oliwek i wina, a także amfor służących do ich przechowywania i transport.
Z Areny kontynuujesz zwiedzanie, przechodząc obok świątyni Herkulesa w drodze do katedry miejskiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Kościół znajduje się na południowej stronie zatoki Pula, u podnóża wzgórza zwieńczonego fortem weneckim z XVII wieku. Miejsce dzisiejszego kościoła było wykorzystywane do kultu religijnego od czasów starożytnego Rzymu, a pierwsze kościoły chrześcijańskie powstały pod koniec IV i na początku V wieku.
Następnie przyjedź do centrum codziennego życia rzymskiego: Forum Romanum, gdzie zobaczysz świątynię Augusta poświęconą bogini Romie i jej imiennikowi cesarzowi.
Pałac Komunalny Pula znajduje się tuż obok świątyni. Budynek w stylu gotyckim został zbudowany głównie ze starych rzymskich świątyń. Dziś cała północna część Świątyni Diany jest wyraźnie widoczna na tyłach Pałacu Komunalnego.
Następnie zobaczysz kaplicę św Św. Maria Formosa, arcydzieło architektury. Jest to jedna z dwóch kaplic z VI wieku wybudowanych jako część dużego opactwa benedyktynów, które zostało zburzone w XVI wieku. Jego podłoga i ściany były ozdobione mozaikami i zbudowane w stylu kościołów Rawenny, z tą różnicą, że zastosowano kamień zamiast cegły.
Następnie cofnij się do czasów rzymskich, przechodząc przez Złotą Bramę, łuk triumfalny wzniesiony przez Sergi, wybitną rzymską rodzinę. Proste drzwi z kamiennych bloków stoją między dwiema średniowiecznymi wieżami, a głowa Herkulesa i jego pałka są wyrzeźbione na szczycie uszkodzonego łuku. Stamtąd zostaniesz skierowany w stronę podwójnych drzwi, tak zwanych ze względu na dwa łuki, przez które wchodzi się na wewnętrzny dziedziniec. W tym samym miejscu widoczne są również pozostałości murów miejskich.
Następnie odwiedź zamek jedną z prostopadłych ścieżek prowadzących na szczyt centralnego wzgórza miasta, gdzie w 1630 r. zbudowano zamek w kształcie gwiazdy z czterema bastionami. Chcąc chronić miasto i jego port, ze względu na jego wielkie znaczenie w handel morski na północnym Adriatyku Wenecjanie zlecili budowę Zamku francuskiemu architektowi wojskowemu Antoine de Ville.
Twoja wycieczka kończy się w innym wspaniałym rzymskim miejscu spotkań: Małym Teatrze Rzymskim. Resztki sceny, półkolista orkiestra i zmęczona część dla publiczności zostały częściowo zrekonstruowane.
Specjalna mieszanka rzymskiego, bizantyjskiego i weneckiego dziedzictwa z duchem cesarstwa austro-węgierskiego i chorwacką tradycją sprawi, że to starożytne dwujęzyczne miasto na zawsze pozostanie w Twoim sercu.
Piesza wycieczka
Opłata za wstęp do Pula Arena (przygotuj 50 kn)
